bokser z Tunisu, smierc w Gliwicach

Ciocia z racji bycia ciocia stara i nad groba juz sie kiwajaca wspomina czasy stare i szuka tylko filmow biograficznych na pozarcie. Ujal mnie kiedys artykul w Focus Historia o tunezyjskim bokserze, ktory to zginal na polskiej ziemi.

Przyczynkiem do artykulu jest film Victor Young Perez w rezyserii Jacuesa Ouanicha. Mistrz swiata w wadze muszej skonczyl tragicznie w obozie zaglady. Tragiczne losy dwoch braci Perezow. Urodzonych i wychowanych w Tunezji. 
Victor Young Perez urodzil sie 15 stycznia 1911 roku w Hara, zydowskiej dzielnicy Tunisu, ktory byl kolonia francuska. Victor gdy mial 16 lat wyjechal do paryza. tam pod okiem Leona Belliere trenowal i wygrywal swoje pierwsze zawody. przed tym Victor sprzedawal buty. W 1931 roku Perez jako najmlodszy francuski zawodnik wywalczyl mistrzostwo swiata. Tunis szalal z radosci. Napisy Chwala naszemu mistrzowi swiata, wisialy wszedzie.

Tlumy Younga kochaly, paryzanki takie jak aktorka Mirelle Balin go kochaly. Sama kobieta miewajaca liczne romanse z niemieckimi oficerami szybko znudzila sie Victorem. Ten w 1932 roku w Manchesterze stracil mistrzostwo swiata. Proba powrotu na ring 1934 tez sie nie powiodla. Ogółem w ciągu trwania swojej kariery Victor stoczył 133 zawodowe pojedynki (90-28-15, 27 KO). Po raz ostatni na ringu wystąpił 7 grudnia 1938 roku.
W czasie niemieckiej okupacji Francji, po dojściu do władzy reżimu z Vichy, zmuszony został do ukrywania się. 21 września 1943 r. na skutek denuncjacji został aresztowany przez francuska milicję i internowany w obozie w Drancy, skąd – w listopadzie 1943 r. – w niesławnym „60″-tym konwoju 1000 francuskich Żydów deportowano go do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu.

Trafił do KL Auschwitz III-Monowitz (Buna-Werke), gdzie pracował w kuchni fabryki kauczuku syntetycznego (wraz z innymi znanymi francuskimi sportowcami, Primo Levi iAlfredem Nakache). Tam właśnie komendant obozu, miłośnik boksu, znając sportowe sukcesy Victora, zmusił go do walki z kapo, niemieckim przedwojennym pięściarzem wagi ciężkiej. Pojedynek nie odbył się w ringu, tylko na placu apelowym. Oglądali go nie tylko esesmani, ale także więźniowie. Perez mający zaledwie 155 cm i ważący ok. 40 kg mimo iż zmierzył się z rywalem o kilka głów od niego wyższym i prawie 50 kg cięższym, wygrał przez nokaut. Od tej pory stał się „oczkiem w głowie” komendanta, który zmuszał go do boksowania dwa razy w tygodniu, tak, że przez kolejne 15 miesięcy malutkiemu Francuzowi nazbierało się ok. 140 zwycięskich walk. Każde zwycięstwo dawało mu trzy korzyści: kolejny dzień życia, kolejny dzień wolny od kuchennych obowiązków oraz dodatkową miskę zupy.

Współwięźniowie zapamiętali go także z innej strony niż boks. Pracując w kuchni, Victor przez długie miesiące kradł racje żywnościowe dla francuskich i północnoafrykańskich współwięźniów. Robił to na tyle zuchwale, że znajomi ostrzegali go, że jak tak dalej będzie robił, najpewniej wpadnie. Odpowiadał niezmiennie: „Wszyscy zostaliśmy stworzenie do tego, by pomagać innym”.

W styczniu 1945 r., był jednym z 51 ocalałych więźniów z Drancy . Wziął udział w ewakuacyjnym „marszu śmierci”. 21 lub 22 stycznia (inna wersja mówi o 4 lutego 1945 roku) w okolicach Gliwic, osłabieni z głodu i zmarznięci więźniowie dotarli do opuszczonego obozu pracy. Perez znalazł tam duży worek chleba w kuchni. Wychodząc na zewnątrz wyrzucił go towarzyszom niedoli. Widzący to głodny strażnik kazał mu natychmiast stanąć nad przydrożnym rowem i skierował w jego stronę lufę karabinu maszynowego, nakazując, by Victor natychmiast odebrał chleb więźniom i przyniósł eskorcie.

-Nie mogę tego zrobić! To są moi przyjaciele. Są bardzo głodni! – wykrzyknął

Perez wydawał się nie słuchać kolejnych gróźb kierowanych jego stronę, aż nagle rozległ się huk kilku wystrzałów, które dosięgły byłego mistrza świata. Padł na śnieg, na którym go pozostawiono – tak jak i innych przedtem i …później – bez pochówku… 20 000 więźniów…

Wracając jeszcze do filmu Jacquesa Ouaniche dodajmy, że w rolę Victora wcielił się niezwykle popularny we Francji i w krajach Maghrebu, 34-letni Brahim Asloum, złoty medalista Igrzysk Olimpijskich w Sydney (2000) oraz podobnie jak niegdyś „Young”, były zawodowy mistrz świata. Brahim jest nie tylko niezwykle uzdolnionym sportowcem ale także inteligentnym showmanem, więc debiut przed kamerami nie był dla niego szczególnie trudnym. O wiele bardziej skomplikowanym był fakt, że on (muzułmanin) musiał zmierzyć się z wielką legendą Victora, urodzonego w Tunisie Żyda, postaci absolutnie symbolicznej i niezwykłej. Pamiec o Perezie jest silna zarowno we Francji, jaki i w Tunezji. W role Pereza wciela sie Brahim Asloum ktory to jako Arab i bokser musial wziac na barki trud z wcielenia sie w taka role. Na pewno Asloum jest showmenem i ring ma opanowany ale podjac takie zadanie z ogromu wrazen z obozu koncentracyjnego jest nie lada wyczynem.
Film w rezyserii Steve Suissa nawiazuje do ksiazki Andre Nauhana pt. "Quatre boules de cuir ou l'étrange destin de Young Perez, champion du monde de boxe"

Wykonując kwerendę naukową w Instytucie Yad Vashem w Jerozolimie znalazłem kilka dokumentów zwanych "Page of Testimony", potwierdzających śmierć Victora Pereza na polskiej ziemi. Powyżej załączam kopię jednego z tych świadectw, które w YV złożył Simon Belaish, syn przyjaciela pięściarza.

Dziekuje za film i za pamiec takich ludzi jak Jaroslaw Drozd za przypomnienie tragicznych losow mistrza swiata Victora Younga Pereza.

http://www.bokser.org/content/2009/07/06/020814/index.jsp
http://www.polskiboks.pl/2013/10/30/victor-young-perez-z-bokserskich-salonow-francji-do-oswiecimia/