Japanese idiom "do your best" or "go for it." Often used to boost one's self-esteem and encourage them to succeed.
Special sentense from author
I hope this book will inspire new ways of dealing with difficult situations. With best regards Kasia Boni.
Prize from Gazeta Wyborcza.
Very, very important words after Brexit.
Mam nadzieje.ze ta ksiazka zainspiruje kolejne sposoby radzenia sobie z trudnymi sytacjami.
Z serdecznymi pozdrowieniami. Kasia Boni.
Ganbare! Kiedy w Japonii chcesz kogos zmotywowac do dzialania. Wolasz Ganbare! Daj z siebie wszystko! Trzymaj sie! Dasz rade! Od 2011 roku to okrzyk, ktory na zniszczonej polnocy Japonii slychac wszedzie. Niektorzy mowia, ze maja juz go dosyc.
Odebralam nagrode wygrana w konkursie Gazety Wyborczej. Zadane pytanie brzmialo. Twoj sposob na radzenie sobie w trudnych sytuacjach? Ciocia odpowiedziala. Glupio. Patrze w okno. Odkrycie? Prawda? Sama siebie zaskoczylam, ze tak glupie stwierdzenie wygralo.
W epoce Edo, ludzie zbierali sie na wspolnym opowiadaniu grozy. Gdy ostatni uczestnik konczyl , gaszono swiatlo. Dnia 11 marca 2013 roku, gdy wszyscy byli w swietle dnia, natura zgasila ludziom zycia. Woda zabrala japonczykom wszystko. Domy, mieszkania, firmy, gospodarstwa. Zostaly smierc, kredyty i nowe zycie. Z depresja, z samotnoscia. Z duchami, ktore wstepowaly w psy.
Byla wielka woda, bylo wielkie trzesienie ziemi, byl wyciek radioaktywnych substancji. Zostaly warsztaty umierania. Rzad oszukal robotnikow tymczasowych pracujacych w firmach. Mieszkancow, swoich rodakow. Oszukal ,bo nie zawiadomil o wielkiej fali, rozmiarze. Nie dano na pomoc wystarczajacej liczby ratownikow. Nie zabezpieczono atomu. Nie dano mozliwosci budowy domow. Nie dano wielkiego klapsa by zabronic ludziom sie osiedlac w rejonach zagrozonych nastepnym kataklizmem.
Zginelo dwadziescia tysiecy ludzi. Reszta probuje dojsc do siebie. To przez organizowane sobie kafejek, a to spotkan kulinarnych a to nastepnych kursow przygotowawczych do zycia przed i po nastepnym wstrzasie.
Katarzyna Boni. Mloda reporterka tze swoja praca to objawienie tego roku. Ksiazka surowa tak jak klimat Japonii. Cierpka jak niedojrzale sake i okrotna jak opisy wind znajdowanych pod woda po trzech latach od tsunami.
Mozemy sobie wyobrazic skale fatalnej niespodzianki o ile mozna tak glupio nazwac znalezisko windy w oceanie. Podczas gdy zawsze sie ostrzega by podczas ewakuacji budynku, nigdy nie korzystac z elewatorow.
To co patrzymy w okno dalej?
Jak czyści się skażone miasta wokół uszkodzonej elektrowni Fukushima Daiichi? Czemu niektórzy zostali w ewakuowanej strefie? Czy po pięciu latach można przyszykować się na powrót?
Katarzyna Boni
Tekst powstał dzięki dofinansowaniu przez Fundację Towarzystwa Dziennikarskiego „Fundusz Mediów”.
Kiedy odwiedzam Namie w tygodniu, we środę, pod ratuszem stoją zaparkowane samochody, a ulicami przejeżdżają pikapy wypełnione czarnymi workami. Na jednej z ulic mężczyźni w maskach na twarzy polewają dachówki wodą pod ciśnieniem i wycierają je papierowymi ręcznikami. Ogrody są zarośnięte chwastami. W porze lunchu do jedynego czynnego sklepu w tym ponad 18-tysięcznym miasteczku, ustawia się długa kolejka. Kto nie zabrał kanapek ze sobą musi odstać swoje.
Ale kiedy odwiedzam Namie w niedzielę ulice są puste. Gorąco i cicho. Zarośnięte grządki, złamane słupy telegraficzne, powyginane trzęsieniem ziemi metalowe rolety. Szpary w asfalcie – pęknięcia, z których wyrasta trawa. Równe rzędy domów z załamanymi liniami tam, gdzie zapadł się dach, albo przekrzywiła ściana. Ale większość z nich cały czas stoi równo, tylko szyby są zakurzone, nie można zobaczyć co było w środku. Ani jednego samochodu. Ani żywej duszy. Nie ma mężczyzn czyszczących budynki, nie ma rodzin z dziećmi, nie ma spacerowiczów, nie ma nastolatków popisujących się na deskorolkach, nie ma kolejki przed jedynym czynnym w Namie sklepem. Sklep też jest zamknięty. W ponad 18-tysięcznym miasteczku nikt nie mieszka.
Tu mieszkał lekarz, tu apteka, tu rzeźnik, tu znany pensjonat – tak, tak to ten budynek, któremu zawala się dach. Mój dom jest w tamtą stronę, właśnie obrodziły persymony, gałęzie uginają się od owoców, tu był salon pachinko, nie ja do niego nie chodziłem – dla mnie ta gra jest za głośna, a tu ktoś na szybie wypisał slogany przeciwko TEPCO, właścicielowi elektrowni jądrowej Fukushima Daiichi. W tamtą stronę, będzie z pięć kilometrów, jest wybrzeże. Tam, zanim przyszło tsunami, stały domy, zostały fundamenty i kępki żonkili rosnące w równych odstępach – czyjeś ogrody. Portu też już nie ma, został tylko ten budynek nad morzem – ze sklepami, miejscem do odpoczynku i niewielką restauracją, zbudowany dla plażowiczów. Jego akurat tsunami nie zabrało. Z dachu widać trzy kominy.
To kominy zepsutej elektrowni.
Granica miasteczka Namie – dalej wstęp jest wzbroniony
Wielkie sprzątanie
Takamitsu ewakuował się razem z całym miastem 12 marca 2011 roku, dzień po wielkim trzęsieniu ziemi i tsunami, które zniszczyło północno-wschodnie wybrzeże Japonii i uszkodziło elektrownię jądrową Fukushima Daiichi. Namie leży w promieniu 20 kilometrów od elektrowni. Ludziom z tego obszaru nakazano opuszczenie miast 12 marca po południu. Zabrali zapas ubrań na trzy dni, zostawili zwierzętom trochę jedzenia i wsiedli w samochody. Myśleli, że najpóźniej za tydzień wrócą. W tych dniach ewakuowanych zostało 60 tysięcy osób: z Futaby, Ōkumy (to na ich granicy stoi elektrownia), Tomioki, Narahy, Namie, a także z dzielnic należących do Minamisōmy, Tamury i Kawauchi. Wyjechali również ratownicy, którzy w szczątkach domów zniszczonych przez tsunami szukali ocalałych. Jedynymi, którzy zostali byli pracownicy elektrowni jądrowej próbujący zapanować nad przegrzewającymi się reaktorami.
22 kwietnia 2011 roku, rozszerzoną o kilka miejscowości na północy, strefę zamknięto . Zabarykadowano drogi, ustawiano patrole. Ludziom zakazano wstępu. Strefa Wykluczenia. Kiedy sytuacja w Fukushimie Daiichi została opanowana i podjęto decyzję o zdemontowaniu elektrowni równocześnie postanowiono, że wszędzie tam, gdzie roczna dawka promieniowania przekracza 1 milisivert (mSv) odbędą się prace odkażające (1 mSv to dawka przyjęta w większości państw na świecie, naukowcy uważają, że dopiero przy 100 mSv, można mówić o zwiększonym ryzyku zachorowania na raka). Jeszcze w kwietniu 2011 roku rząd japoński ustanowił nowy limit dopuszczalnej rocznej dawki promieniowania dla prefektury Fukushima – zwiększył go z 1 mSv do 20 mSv. Program odkażania nadal obejmuje wszystkie obszary, na których dawka jest wyższa niż 1 mSv, ale zgodnie z nowymi wytycznymi w Fukushimie mieszkać można wszędzie tam, gdzie dawka nie przekracza 20 mSv.
W kwietniu 2012 roku zaczęto wielkie sprzątanie. Od ponad czterech lat kilkanaście tysięcy mężczyzn codziennie czyści drogi, domy, świątynie, parki i pola uprawne. Według wytycznych Ministerstwa Środowiska (nadzorującego czyszczenie) skażenie usuwa się wodą pod ciśnieniem i papierowymi ręcznikami. Mężczyźni dokładnie myją dachówki i przestrzeń pomiędzy nimi. Zbierają liście zalegające w rynnach. Przejeżdżają szmatkami po ścianach domów z góry na dół pilnując, żeby ponownie nie skazić już wyczyszczonego miejsca. W ten sam sposób czyszczą szkoły, szpitale, sklepy, płoty i place zabaw. Na koniec muszą wyczyścić ziemię. Zbierają wierzchnią warstwę – dziesięć centymetrów – i przykrywają „czystą” ziemią wykopaną z wnętrza otaczających tutejsze wioski i miasteczka wzgórz. Skażoną ziemię wrzucają do czarnych worków. Każdy waży tonę. Odkażanie to tak naprawdę przewożenie skażenia gdzie indziej.
Zanim worki zostaną przeniesione do tymczasowego składu na granicy Futaby i Ōkumy stoją na polach ryżowych, przy rzekach, pod dawnymi warsztatami. Zaczyna na nie brakować miejsca.
Również zgodnie z wytycznymi Ministerstwa, czyści się wszystko w promieniu 20 metrów od budynków, gospodarstw, parków i dróg. Centra miast odkaża się w całości, to oczywiste. Ale jeśli twój dom stoi pod lasem, mężczyźni w maskach wymierzą promień o długości 20 metrów od krańca twojego ogrodu. Tam, gdzie wypadnie granica – zawieszą białą taśmę. Dalej las nie jest czyszczony.
Jeszcze w 2012 roku Strefę Wykluczenia rząd podzielił na trzy obszary zaznaczane różnymi kolorami. Zielony to tereny gotowe do zamieszkania, wartość promieniowania nie przekracza w nich 20 mSv. Dopóki oficjalnie nie zostanie zniesiony nakaz ewakuacji można na tych terenach przebywać, pracować (w rodzinnych fabryczkach i warsztatach), ale nie zostawać na noc. Żółte to strefy, w których roczna dawka promieniowania przekracza 20 mSv (ale nie 50 mSv) i, w których trwają prace odkażające. Można w nich przebywać przez 8 godzin w ciągu dnia – nie wolno zostawać w nich na noc. A czerwone to tereny zamknięte – zabarykadowane, pilnowane przez policję. Wolno do nich wjechać tylko za pozwoleniem. Roczna dawka sięga 50 mSv albo i więcej. Rząd planuje ich odkażanie – w przyszłości.
Nie wszyscy posłuchali nakazu ewakuacji. Są tacy, którzy 12 marca 2011 roku nie wsiedli do samochodu, i tacy, którzy 22 kwietnia 2011 roku nie przejęli się tym, że policja barykaduje drogi i zamyka ich w Strefie Wykluczenia.
Kowboj-terrorysta
Masami Yoshizawa na swojej farmie ma około 350 krów. Przed 2011 rokiem nie wszystkie należały do niego. Wyjechał z Namie 12 marca razem z całym miasteczkiem. Kiedy wrócił po kilku tygodniach 200 z jego 330 krów rasy wagyu – hodowanej na najwyższej jakości mięso – zdechło. Nigdy nie zapomni widoku rzędów martwych gnijących ciał.
Dwa miesiące po wybuchu
w elektrowni Fukushima Daiichi rząd zdecydował o zabiciu pozostałego przy życiu bydła i trzody. Podawano im truciznę. Czy to, że zwierzęta straciły ekonomiczną wartość oznacza, że trzeba je zabić? Yoshizawa powiedział „nie”. Wrócił na swoją farmę, zgromadził na niej krowy, które błąkały się wolno po okolicznych pastwiskach, łąkach i lasach, na wejściu zawiesił czaszki zdechłego bydła i nazwał farmę „Farmą Nadziei”. Mieszka na niej od pięciu lat. –Ta katastrofa zmieniła ludzi w cyganów – wyrzuca z siebie słowa podczas naszego spotkania w blaszanej budzie, która służy mu za biuro. Z okien widać zadeptane pastwisko, z kępkami zieleni, krowy zebrały się przy stogu siana. – Ewakuowani nie mają już swojego miejsca, a tam, gdzie ich przeniesiono, są traktowani jako utrudnienie.
Masami Yoshizawa na swojej „Farmie Nadziei”
Przynajmniej raz w miesiącu Yoshizawa jedzie do Tokio,
staje na jednym z najbardziej ruchliwych skrzyżowań w dzielnicy Shibuya i przez kilka godzin przez megafon nawołuje do protestowania przeciwko elektrowniom jądrowym. Opowiada o tym, co dzieje się na zamkniętych terenach, gdzie promieniowanie często dziesięciokrotnie przekracza dozwolone limity. Krowy żywią się skażoną trawą, którą oddają Yoshizawie miasta z Wykluczonej Strefy. Naukowcy z Uniwersytetu Tōhoku, którzy raz w miesiącu badają bydło, na razie nie wykryli żadnych zmian w funkcjonowaniu organów wewnętrznych krów. Teraz prowadzą badania nad wpływem spożywania skażonego jedzenia na zwierzęta. Już jakiś czas temu na skórze krów pojawiły się białe plamki. Yoshizawa zabrał jedną na pakę ciężarówki i pojechał do Tokio, pod siedzibę Ministerstwa Rolnictwa. Policja nie pozwoliła mu wyprowadzić zwierzęcia na ulicę. Naukowcy uważają, że białe plamki to wynik stresu. Yoshizawa, hodowca krów od ponad 40 lat, mówi, że nigdy wcześniej nie widział takich zmian na krowiej skórze.
Krowy na „Farmie nadziei”
To nie pierwszy raz kiedy Yoshizawa kwestionuje decyzje rządu. W latach siedemdziesiątych brał udział w studenckich protestach. Dzisiaj sam siebie nazywa kowbojem-terrorystą. Sprzeciwiając się usypianiu krów i opuszczeniu strefy sprzeciwia się rządowej polityce wspierającej elektrownie jądrowe. Zostanie tutaj, aż ostatnia krowa umrze naturalną śmiercią.
To mój sposób na zwrócenie uwagi na to, co robi rząd. Kiedy premier Abe mówi, że sytuacja w Fukushimie jest pod kontrolą, ma na myśli ludzi. To ludzie są pod kontrolą. Pogodzili się z sytuacją, z rządowymi planami, z czyszczeniem i z tym, że rząd niedługo ogłosi sukces odkażania miast i miasteczek. Akurat na czas przed olimpiadą w Tokio. W dodatku rząd promuje nuklearną energię, bo chce ją sprzedawać za granicę. Dlatego na nowo włączają reaktory . Ale to przecież jest Japonia! Trzęsienia ziemi i tsunami są wpisane w naszą historię. Jeśli nic się nie zmieni to katastrofa taka, jak ta w Fukushimie Daiichi powtórzy się. To tylko kwestia czasu.
Yoshizawa to nie jedyna osoba mieszkająca na stałe w zamkniętej strefie. Najbardziej znany jest Naoto Matsumura, który został w miasteczku Tomioka zajmować się swoimi psami. Bardzo szybko zaczął zajmować się psami i kotami sąsiadów. Pod opiekę przygarnął kucyka, stado krów i dwa błąkające się strusie. Z kolei Keigo Sakamoto z miasta Naraha w 2013 roku pod swoją opieką miał ponad pięćset zwierząt domowych. A państwo Harada do dzisiaj jeżdżą codziennie do Namie, gdzie zostawili 30 krów. Do Wykluczonej Strefy przedostawali się również wolontariusze, którzy albo zabierali zwierzęta ze sobą do schronisk, albo porzucali dla nich jedzenie przy drodze.
Ludzie zostawali w strefie nie tylko ze względu na zwierzęta. Niektórzy chcieli pilnować swoich domów, warsztatów, mini-przedsiębiorstw – dorobku całego życia. A w wiosce Iitate zdecydowano się nie ewakuować domu starców – podróż autobusami i spanie w centrach ewakuacji mogły odbić się na ich zdrowiu bardziej niż promieniowanie. Do dzisiaj ich opiekunowie wjeżdżają do strefy na ośmiogodzinne zmiany.
A z czasem, pomimo zakazu, ludzie zaczęli wracać.
Zakazane powroty
Kiedy ją spotykam, pani Kume ma 62 lata. Siedzi za stołem zarzuconym kłębkami jedwabnych nici. Jej warsztat to parterowy budynek z dużą halą, w której kiedyś parkowały dostawcze samochody. Pani Kume tłumaczy zebranym kobietom „cebula farbuje na złoty kolor, wiśnia daje delikatny róż”.
Jesteśmy w Odace, ewakuowanej dzielnicy miasta Minamisōma – żółtej strefie, w której wolno przebywać przez 8 godzin w ciągu dnia. Rok temu rząd obwieścił, że z końcem kwietnia 2016 roku nakaz ewakuacji zostanie zniesiony. Część mieszkańców postanowiła przygotować opuszczone przez mieszkańców miasto dla tych, którzy chcą wrócić. Jedna z kobiet przycina klomby przy dworcu. Inni sprzątają swoje mieszkania – wymieniają spleśniałe papierowe ściany; zakładają nowe instalacje elektryczne – stare pogryzły myszy; wyrywają chwasty w ogrodach; przycinają gałęzie drzew owocowych. Ale problemem jest praca – bo do czego wracać, jeśli nie wróci dawny pracodawca? Dlatego pan Wada, szef Odaka Worker’s Base, który zapoznaje mnie z panią Kume, chce zorganizować sto niewielkich biznesów zapewniających miejsce pracy tym, którzy wrócą. Już otworzył tymczasowy supermarket i knajpę, w której kobiety z Odaki gotują jedzenie dla robotników czyszczących miasto. Wspiera również nieduży warsztat szklarski (Hario Lampwork Factory, produkujący m.in. piękną szklaną biżuterię) i to on namówił panią Kume do założenia organizacji pozarządowej (Ukifune no Sato), która zajmuje się hodowlą jedwabników i przędzeniem jedwabiu. Skoro nie można już produkować ryżu, bo nikt nie chce kupować jedzenia ze stref ewakuowanych (nawet jeśli przechodzi wszystkie testy i nie jest skażone) – to może przyjmą się jedwabne szale? Kiedyś Japonia słynęła ze swoich jedwabnych wyrobów.
W dniu eksplozji samochód pani Kume był gotowy do drogi. Już dzień wcześniej spakowała trochę ubrań i jedzenie dla psa. Trzęsienie ziemi i tsunami zostawiło całe miasta bez prądu. Nie było żadnych wiadomości. 12 marca wdziała, jak nad elektrownią unosi się dym. Z mężem i psem wyjechali dopiero wieczorem. W centrach ewakuacji nie było już miejsc. Noc spędzili w samochodzie.
Pierwsze, co pani Kume kupiła po katastrofie to licznik Geigera. Razem z córką, zięciem i wnukami zamieszkali w wynajętym domu w innej części Minamisōmy, na północ od Odaki. Za każdym razem kiedy wnuki wracały do domu rzucała się na nie z miotełką od kurzu. Uderzała tak mocno i tak długo, aż cały kurz opadł na ziemię. Kazała im zmieniać ubrania. I natychmiast je prała. Po jakimś czasie sama uznała, że krzywdzi swoje wnuki bardziej niż promieniowanie. Wyprowadziła się.
Pierwszy raz do Odaki wróciła po roku. Trawa naokoło domu była wyższa od niej. Na stałe wprowadziła się tutaj z powrotem w 2014 roku. Pomimo zakazu. W Odace jest u siebie. Nikt nie patrzy na nią, jak na przesiedloną, na ewakuowaną, na skażoną, na ofiarę.
– Przez pierwszy rok tylko płakałam. Przez drugi rok nienawidziłam TEPCO. W trzecim roku rozchorowałam się. Dwa tygodnie leżałam w szpitalu. Zrozumiałam, że nie mogę żyć nienawiścią. Nie sprawdzam już licznika. Skupiłam się na sobie. – Pani Kume zaczęła prząść na wiosnę 2014 roku. Jacyś ludzie, jeszcze przed 2011 rokiem mieli farmę jedwabników w strefie 20 kilometrów od Fukushimy Daiichi. 12 marca opuścili swoje miasto, swój dom i swoją farmę. Nie chcą tu wracać. Oddali narzędzia, podzielili się wiedzą. Raz na dwa miesiące przyjeżdżają też specjaliści z prefektury Gunma i uczą, jak prząść – tamtejsze centrum jedwabiu jest wpisane na listę UNESCO. W maju 2015 pani Kume zebrała 4000 jedwabników. To warsztat na niedużą skalę.
Panią Kume spotkałam rok temu. Szykowała się na zniesienie nakazu ewakuacji w 2016 roku. -Tak naprawdę, tylko ci powyżej pięćdziesiątki chcą wracać – mówiła. -Inni się boją. W pamięci ciągle mają to, jak uciekali. Myślę, że powinni wracać tylko ci, którzy naprawdę tego chcą.
Córka i wnuki pani Kume już tu nie wrócą. Przenieśli się jeszcze dalej na północ.
– Choć zostałam przewodniczącą organizacji pozarządowej to nadal nie rozumiem tych wszystkich papierów i rozliczeń – śmieje się pani Kume. – Jestem żoną, matką i babcią i potrafię jedno – czekać. I po to tu jestem. Żeby każdego dnia czekać na tych, którzy chcą wrócić.
Nakaz ewakuacji dla Odaki został zniesiony 12 lipca 2016 roku. Chęć powrotu deklaruje 25-30% mieszkańców.
Post scriptum
We wrześniu 2015 roku zniesiono nakaz ewakuacji dla 8-tysięcznego miasteczka Naraha. Chęć powrotu deklarowało (tak samo, jak w Odace) 25-30% mieszkańców. Do dzisiaj wróciło 7%.
Nakaz ewakuacji dla reszty Wykluczonej Strefy, w tym dla Namie (z wyjątkiem Futaby i Ōkumy, które są terenami czerwonymi) ma zostać zniesiony do marca 2017 roku.
Nowa premierka Theresa May zaczela z przytupem. Zapowiedziala, ze scisle bedzie wspolpracowac z UE nad wyjsciem Wielkiej Brytfanny. Zarzadzila juz swoj gabinet. Niestety tez ... z przytupem. Jako ministra spraw zagranicznych powolala szalonego Borisa. To taki Antoni Macierewicz w angielskim wydaniu. Obaj nienawidza uchodzcow, imigantow. Ten drugi jeszcze Zydow. Paszkwile, ktorych dopuszczal sie i dopuszcza Macierewicz wywoluja niechec wsrod zwyklych myslacych. U tych sliniacych sie do prezesa wywoluje orgazm.
Co zrobic jak oba gabinety angielski i polski wylonila biedota, dol spoleczny czyli patologia. Zla na wszystko i chcaca zasilkow i zycia w spokoju. Nasz patologia chce jeszcze zemsty, rozliczen, potu i krwi. Lewakow, zdrajcow, ojczyzny. Tych, ktorzy nie chca wymiawiac apelu poleglych, gdy tam nie znajdzie sie zapis o ofiarach smolenskich.
Pierwszy gabinet nie lubil homo, potem zmienil zdanie. Upiera sie o imigrantow Commonbiedoty ale ja toleruje. Pierwszy lubil tez uchodzcow ze spoko koko kraju dziesiec late temu a teraz juz nie. Szczescie jest zmienne i czasem jest a czasem i lubimy Zydow za pieniadze i za gesie pipki a w XXI wieku juz zydostwo trzeba na nowo tepic. Do tego potrzebne sa Protokoly Medrcow Syjonu. Zaprzeczenie o pogromie kieleckim i o tym by udowadniac kazdemu jego semickie pochodzenie. Nie moge przytaczac tu obrazkow ani kolorowanek innych bo ich po prostu nie bede promowac. Brzydzi mnie to i odstrecza!
Pstre szczescie tez takie, ze trzeba morde trzymac i czekac co tez psychole polscy wymysla w negocjacjach z May.
– May zadeklarowała, że „Brexit oznacza Brexit”, jednak zaznaczyła, że uruchomienie procedury art. 50 TUE nie może być pochopne i musi zostać poprzedzone starannymi pracami nad pozycją negocjacyjną UK, w tym konsultacjami z partnerami z UE – Można się spodziewać profesjonalnego prowadzenia negocjacji z UE, w tym dołożenia starań aby wykorzystać przyszłoroczne wybory parlamentarne i prezydenckie we Francji, parlamentarne w Niemczech oraz brytyjska prezydencję UE – zwraca uwagę.
Co niezwykle ważne dla Polski, pozycja negocjacyjna premier May przewiduje otwarte potraktowanie kwestii imigracji.
– May jako minister nie zdołała dostatecznie ograniczyć imigracji, co stało się jedną z przyczyn porażki rządu w referendum – przypomina ekspert. – May już zastrzegła, że ograniczenie migracji, a zwłaszcza jej kontrola, jest obecnie samodzielnym celem UK. Ewentualne ustępstwa na rzecz UE będą musiały zatem zostać odwzajemnione w negocjacjach. Będzie to bardzo duże wyzwanie dla rządu RP. Przypomnijmy, że migracje z UK do UE to 1,3 mln ludzi, przede wszystkim do Hiszpanii i Francji (głownie emeryci), zaś z UE do UK to ok. 3 mln osób, głównie z Polski (800 tys.) i Rumunii (200 tys.) – zwraca uwagę współpracownik CA KJ.
Oto skladanka rzadu. Obrazliwy wierszyk, skorupa, ktora brzydzi sie mna jako lesbijka i jako imigrantka. No wspaniale rzec mozna!
Boris Johnson
Nowy szef Foreign Office, Boris Johnson, to jeden z liderów ruchu na rzecz Brexitu. Ze stanowiska burmistrza Londynu ustąpił w maju br., po wygranej w wyborach polityka Partii Pracy, Sadiqa Khana. 52-letni Johnson rządził brytyjską stolicą przez osiem lat, wprowadzając szereg reform, m.in. mobilne wypożyczalnie rowerów miejskich, i reformując system komunikacji miejskiej, a także przygotowując igrzyska olimpijskie w 2012 roku.
W przeszłości był m.in. dziennikarzem dziennika "The Times", korespondentem gazety "Daily Telegraph" w Brukseli i redaktorem naczelnym tygodnika "Spectator". Wielokrotnie krytykowany był za niewyparzony język i niepoprawnie polityczne wypowiedzi, a także retoryczne wyolbrzymienia. W niewybredny sposób krytykował m.in. prezydenta USA Baracka Obamę apelującego do Brytyjczyków o pozostanie w Unii, a przedtem ubiegającą się o ten urząd Hillary Clinton. Ostatnio wygrał tysiąc funtów w konkursie na obraźliwy wiersz o tureckim prezydencie Recepie Tayyipie Erdoganie.
Jest autorem kilku książek, w tym biografii Winstona Churchilla, i poliglotą, który zna m.in. francuski i hiszpański. Był posłem w latach 2001-2008; do parlamentu wrócił w 2015 roku tuż przed zakończeniem kadencji burmistrza Londynu. Hammond, który obejmie resort finansów, był ministrem spraw zagranicznych w rządzie Davida Camerona od 2014 roku, wcześniej odpowiadał za obronę narodową i transport. 60-letni polityk jest absolwentem Uniwersytetu Oksfordzkiego i posłem od 1997 roku. Przed karierą w polityce spędził osiemnaście lat na różnych stanowiskach w sektorze prywatnym, a także jako doradca Banku Światowego ds. Ameryki Łacińskiej.
W przeszłości zasłynął z kontrowersyjnych wypowiedzi dotyczących kryzysu finansowego z 2008 roku; mówił, że odpowiedzialność za niego ponoszą nie tylko banki, ale też kredytobiorcy. Był również jednym z czterech ministrów w rządzie Camerona, który nie poparł legalizacji małżeństw homoseksualnych, wstrzymując się od głosu.
Amber Rudd
Amber Rudd zajmowała od ubiegłorocznych wyborów parlamentarnych stanowisko minister ds. energetyki i zmian klimatu, a także była jedną z czołowych postaci kampanii za pozostaniem Wielkiej Brytanii w UE. Jest absolwentką Uniwersytetu Edynburskiego i posłanką od 2010 roku. W przeszłości pracowała m.in. w firmie finansowej JP Morgan, a także jako dziennikarka i rekruterka. Uczestniczyła w produkcji znanej brytyjskiej komedii "Cztery wesela i pogrzeb", gdzie została podpisana jako "koordynatorka ds. arystokracji".
W listopadzie ub.r. 52-letnia Rudd zapowiedziała, że brytyjski rząd planuje zamknąć istniejące elektrownie węglowe do 2025 roku i zbudować nową infrastrukturę energetyczną "na miarę XXI wieku". W parlamencie brała udział m.in. w pracach komisji zwalczającej obrzezanie kobiet.
David Davis
Theresa May powołała również nowego ministra ds. wyjścia z Unii Europejskiej, eurosceptyka Davida Davisa. 67-letni polityk, który dwukrotnie wcześniej ubiegał się o przywództwo w Partii Konserwatywnej i przegrał w 2005 roku z Cameronem, będzie odpowiedzialny za negocjacje dotyczące wyjścia z UE. Premier poinformowała też, że swoje stanowisko zachowa dotychczasowy minister obrony Michael Fallon. Na stanowisko ministra ds. handlu międzynarodowego powołała 54-letniego Liama Foxa, byłego ministra obrony i swojego rywala w niedawnych wyborach następcy Camerona na stanowisku szefa Partii Konserwatywnej. Pozostałe nominacje na stanowiska w rządzie May mają być ogłoszone jeszcze w tym tygodniu.
"Rozbiłem namiot razem z uchodźcami. Spędziłem z nimi pięć dni na granicy. Grupa około dwustu osób przeniosła się pod drzewa wzdłuż linii ogrodzenia. W pierwszej kolejności granicę przekraczały kobiety i dzieci, a następnie przedostawali się przez nią ojcowie i starsi mężczyźni. Przez całą noc graliśmy z policją w kotka i myszkę. Byłem wyczerpany, kiedy robiłem to zdjęcie. Było około trzeciej nad ranem i nie mogłem użyć lampy błyskowej, ponieważ policja próbowała znaleźć tych ludzi. Mogłem wykorzystać jedynie światło księżyca" – opowiada Warren Richardson, który jest niezależnym węgierskim fotografem.
"Od samego początku, gdy patrzyliśmy na to ujęcie, wiedzieliśmy, że jest ważne. Ma wielką moc ze względu na swoją prostotę, zwłaszcza symbolikę drutu kolczastego. Zdjęcie z ogromną wizualną siłą oddaje to, co dzieje się z uchodźcami. Myślę, że to zdjęcie ponadczasowe" – mówi Francis Kohn, przewodniczący jury konkursu.
The World Press Photo exhibition is the world's leading international contest for photo journalists, now in its 59th year, the annual World Press Photo Contest features 141 moving and thought provoking images taken during the course of 2015.
Led by Francis Khon, Director of Photography at Agence France-Presse (AFP), the jury awarded the overall prize to Australian photographer Warren Richardson for his powerful image of refugees crossing the border from Serbia into Hungary, near Horgos (Serbia) and Roszke (Hungary).
1. miejsce w kategorii Przyroda, cykl. Fot. Tim Laman
Nazwa "orangutan" w języku indonezyjskim dosłownie znaczy "człowiek lasu" (orang –człowiek, hutan – las). Rządy Malezji i Indonezji dokładają starań, by orangutany żyły i rozmnażały się bezpiecznie. Jednym z elementów prowadzonej polityki ochrony są parki narodowe opiekujące się gatunkiem. Takim parkiem, w którym dodatkowo istnieje program rehabilitacyjny dla jednostek odebranych ludziom i przywracanych środowisku, jest Bukit Lawang, niedaleko Medan na Sumatrze w Indonezji.
3. miejsce w kategorii Przyroda, zdjęcie pojedyncze. Fot. Sergio Tapiro
Spektakularna erupcja wulkanu Colima w Meksyku.
popatrz w wode. moze tam trup
1. miejsce w kategorii Projekty długoterminowe. Fot. Mary F. Calvert
Seria portretów kobiet, które zostały zgwałcone lub były molestowane seksualnie podczas służby w siłach zbrojnych USA. Obecnie tylko jeden na dziesięć zgłoszonych przypadków przemocy seksualnej trafia do sądu.
1. miejsce w kategorii Zdarzenia, zdjęcie pojedyncze. Fot. Mauricio Lima
Lekarz nakłada maść na poparzone ciało 16-letniego bojownika Państwa Islamskiego. W tle plakat Abdullaha Ocalana, przywódcy Partii Pracujących Kurdystanu. Szpital na obrzeżach Al-Hasaki, Syria.
1. miejsce w kategorii Ludzie, zdjęcie pojedyncze. Fot. Matic Zorman
Obóz uchodźców w Preševie, Serbia.
1. miejsce w kategorii Zdarzenia, cykl. Fot. Sergey Ponomarev
