w domu szkockiego reformatora John`a Knox`a

John Knox House to ikona Royal Mail, glownej ulicy Edynburga. W XVI wieku dom podobno nalezal do szkockiego reformatora. Tak na prawde to Knox mieszkal w innym budynku przy ulicy Warriston Close. 

John Knox House nalezal do rodziny zlotnika Mossmana, ktory to wykonal zlota korone dla krola Jamesa V. James Mossman, to wierny poddany Marii, krolowej Szkocji. Pracowal na zamku w Edynburgu. 

Tam odlewal monety w jej imieniu.Gdy zamek poddał się w sierpniu 1573 roku, Mossman został oskarżony o podrabianie, za co został powieszony, a nastepnie  pociety na cwiartki.  Dom za zdradę, zostal mu odebrany i obecnie  nalezy do kosciola Szkocji a cala administracja zajmuje sie Scottish Storytelling Centre.  

Oryginalny sufit pochodzacy z XVI wieku, recznie malowany jest najlepiej zachowanym swiadectwem ducha czasu. Caly budynek wypelniaja religijne obrazy i rzezby. Na kazdym pietrze znajduja sie kafelkowane kominki. 

Pomieszczenia sa male co wytwarza aure tajemniczosci i refleksji. Gwar dochodzacy z ulicy przeszkadza w  w mysleniu. Zwazywszy, ze kiedys nie bylo turystow a tylko przekupy, konie, wozy to i tak gwar ulicy po kllku godzinach staje sie irytujacy. 

Wewnatrz zachowano takze oryginalne kamienne schody. Do zabawy sluza biret i toga, ktora turysci chetnie zakladaja. Rzezby w domu pochodza z 1850 roku. Wtedy to odbyla sie pierwsza renowacja domu. Ponownie budynek zostal odrestaurowany w 1984 roku i odtad jest celem wycieczek.

Trzy filery reformacji w Europie to Marcin Luter, Jan Kalwin i John Knox. Z tym, ze Knox nie jest znany rzeszom. Knox ciety przeciwnik Marii Stuart, katolicyzmu i reformator w Szkocji. 

Tworca prezbiterianizmu czyli szkockiej odmiany protestantyzmu w wersji ewangelicko- reformowanej, potocznie zwanej kalwinska. W przeciwienstwie do Kalwina, Knox byl za oredownikiem swieckiej wladzy i byl bardziej radykalniejszy od Kalwina.

Reformacja w Szkocji postępowała bardzo powoli. Dzieła Lutra były potajemnie przemycane do kraju. Patrick Hamilton za głoszenie haseł reformacji został spalony w 1528 roku w St Andrews. 

Jedną z głównych przeszkód na jaki natrafiała reformacja w Szkocji była... polityka. Szkocja była w tym czasie anty-angielska, a tym samym musiała być pro-rzymska... Po śmierci króla Szkocji Jakuba V w roku 1542, jego córka Mary Stuart (jako niemowlę) została królową Szkocji. W jej imieniu władzę sprawowała 

matka - Mary of Guise.

John Knox urodzil sie w 1514 roku.  Zdobył wykształcenie na Uniwersytecie św. Andrzeja, gdzie w 1540 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Jak większość - był katolickim księdzem, który przeszedł na protestantyzm. W 1547 roku po zdobyciu przez wojska francuskie okupowanego przez protestantów zamku św. Andrzeja Knox został pojmany, wywieziony do Francji i skazany na galery, gdzie spędził półtora roku. Uwolniony po interwencji króla Edwarda VI został pastorem w Berwick i Newcastle-upon-Tyne w Anglii. Gdy Mary Tudor wstąpiła na tron ​​(w roku 1554), Knox udał się do Genewy, gdzie został 

współpracownikiem Jana Kalwina

. 

Po powrocie do Szkocji w roku 1559, usilnie pracuje nad uzyskaniem akceptacji dla reformacji. W tym czasie w Szkocji istnieje głęboki konflikt pomiędzy regentką Marią de Guise a szlachtą protestancką wspieraną przez królową Anglii Elżbietę I. 

Protestanci nie ufali Marii (była Francuzką i katoliczką, co znacznie osłabiało jej autorytet). Maria zwróciła się o pomoc do swojej francuskiej rodziny, w oczach adwersarzy oznaczało to zdradę interesów Szkocji. W roku 1559 Maria została usunięta ze stanowiska regentki, a 11 czerwca 1560 zmarła na zamku w 

Edynburgu.

Zwycięstwo reformacji w Szkocji jest już tylko kwestią czasu. W roku 1560 parlament Szkocji ogłasza kalwinizm jedyną religią państwową i zakazuje innych praktyk religijnych. Szkocka gorliwość w walce z rzymskim katolicyzmem doprowadza do zburzenia niemal wszystkich katolickich kościołów (z wyjątkiem katedr w Edynburgu i w Stornoway). 

Przykład skutecznego działania reformatorów widzimy poniżej (Ruiny katedry św. Andrzeja w Fife). W tym samym roku zostało przyjęte przez Zgromadzenie Ogólne Szkockiego Kościoła "Confessio Scotica" (Szkockie Wyznanie Wiary - sporządzone przez John`a Knox`a). 

W roku 1561 Maria Stuart zostaje regentką Szkocji i podejmuje próbę nawrócenia kraju na katolicyzm. Doprowadza to do wybuchu w roku 1567 zbrojnego powstania, Maria musiała abdykować (tron szkocki objął jej syn Jakub VI, który po śmierci królowej angielskiej Elżbiety I wstąpił w roku 1603 na tron Anglii jako Jakub I i połączył oba kraje unią personalną). 

Prace Johna Knoxa:

• History of Reformation in Scotland (Historia reformacji w Szkocji)

• Faithful Admonition (Ostrzeżenie dla wiernych)

• Letters of Wholesome Counsel (Listy różnorakich porad)

• The First Book of Discipline (Pierwsza księga reformy)
• 
  

https://pl.wikipedia.org/wiki/John_Knox